Vives

In een filmpje van een tien minuten wordt het leven en werk van Juan Luis Vives en zijn verblijf in Brugge in het bijzonder, verteld door de voorzitter, dr. William De Groote.

Het filmpje kunt u hier bekijken.

———————–

Juan Luis Vives of Johannes Ludovicus Vives (Valencia, 6 maart 1493 – Brugge, 6 mei 1540) was een Spaanse geleerde die vrijwel zijn hele actieve leven in de Nederlanden woonde.

Vives werd geboren in een gezin van bekeerde joden. Vives schreef zich in aan de Sorbonne in Parijs. De vertroebelde verhouding tussen Frankrijk en Spanje doet Vives in 1512 naar Brugge vertrekken. In 1516 verbleef Vives aan het hof van keizer Karel V in Brussel. Hij verhuisde in 1517 Leuven, waar Vives gastdocent aan de universiteit werd en zijn vriendschap sloot met Erasmus. In 1520 ontmoette hij de Engelse humanist Thomas More. Van 1523 tot 1528 woonde Vives afwisselend in Brugge en in Engeland, waar hij Grieks doceerde in Oxford. Hij verbleef eveneens aan het hof van koning Hendrik VIII en Catharina van Aragon. 

De laatste twaalf jaar van zijn leven, die zijn productiefste waren als auteur, sleet Vivès voornamelijk in Brugge, al verbleef hij vanaf 1537 geregeld in Breda, aan het hof van de Nassaus. Nauwelijks 48 overleed Vives en werd begraven in de Sint-Donaaskerk in Brugge.

Vives geldt als dé Spaanse geleerde van de 16e eeuw. Na Erasmus was hij de belangrijkste vertegenwoordiger van het humanisme in de Nederlanden. Hij bleef vooral als opvoedkundige bekend. Zijn afkeer voor het schoolse deed hem naar onderwijshervormingen zoeken. Zijn magnum opus De disciplinis libri XII (Antwerpen, 1531) bevat een programma van de te onderwijzen vakken en in De institutione feminae christianae (1523) pleit hij voor een behoorlijke opleiding voor vrouwen.

Zijn De subventione pauperum (1526) legt de grondslag voor de armenzorg. Het bepleit een lokaal en centraal armenbeleid en werd geschreven voor het stadsbestuur van Brugge. Karel V nam het over in zijn Edict van 1531 dat de steden verplichtte tot de inrichting van de Gemene Beurs. De maatregel druiste in tegen de kerkelijke armenzorg op parochieniveau. Vives bepleitte een efficiënte aanpak van de armenzorg door de precieze omschrijving van wie steun verdiende en door het onderzoek naar de leefsituaties en leefstijl. Wie geen vaardigheden had, moest scholing krijgen. Vives tracht mensen te bewegen tot een meer georganiseerde vorm van zorg. Het geven van aalmoezen werkte volgens hem namelijk niet erg goed. Armen klagen dat ze te weinig krijgen, waardoor de gever ze als ondankbaar ervaart en op zijn beurt weer minder geeft. Hij benadrukt dan ook de rol van het geven van wat men te veel heeft met verwijzingen naar de Bijbel.

Het denken van Vivès is heel actueel. Niet alleen liggen zijn ideeën mee aan de basis van moderne opvattingen over onderwijs, psychologie en pedagogie, Vivès was ook een grote pacifist en een voorstander van een verenigd Europa. Alleen al vanwege die twee laatste opvattingen die toen niet zo vanzelfsprekend waren, verdient Vives het om uit de schaduw van Erasmus te worden gehaald.

Bron: Wikipedia. 

Scroll naar boven